Παιχνίδια γνωριμίας – επικοινωνίας – μίμησης για μικρές τάξεις
Οι ιδέες είναι μια επιλογή από το βιβλίο: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ των Ελένη Καμπερή - Τζουριάδου, Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής και Σταυρούλα Πανταζή, Νηπιαγωγός (2004)
(Μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα πρώτα μαθήματα για σπάσιμο του πάγου σε μικρές τάξεις αλλά να προσαρμοστούν ανάλογα και για μεγαλύτερα παιδιά)
Κίνηση και όνομα
Τα παιδιά κάθονται σε κύκλο. Σηκώνεται ένα και κάνει μια κίνηση που εκφράζει το μικρό όνομα και μια άλλη για το επίθετό του. Τα υπόλοιπα παιδιά προσέχουν αυτό που κάνει την κίνηση. Κάνουν όλα τα παιδιά το ίδιο με τα ονόματά τους. Αν θέλετε η ομάδα μπορεί να επαναλαμβάνει την κίνηση του παιδιού που βρίσκεται μέσα στον κύκλο.
Παράξενοι Χαιρετισμοί
Τα παιδιά κινούνται ελεύθερα στο χώρο. Δίνουν τα χέρια και χαιρετιούνται με όποιον συναντήσουν. Μετά διαλέγουν τρία μέλη του σώματος και με αυτά θα πρέπει να χαιρετήσουν όποιον συναντήσουν αντί να δώσουν τα χέρια. π.χ. Μπορούν να χαιρετίσουν με μύτη, πόδι, ώμους ή στο χαιρετισμό να δώσουν πόδι με ώμο. Το παιχνίδι είναι διασκεδαστικό και απελευθερώνει γρήγορα τα παιδιά, τα οποία κινούνται ευχάριστα προσπαθώντας να χαιρετήσουν όσο το δυνατόν περισσότερους.
Σκέψου τι μπορείς να κάνεις
Διαλέξτε ένα αληθινό αντικείμενο, που να δίνει ποικίλες ευκαιρίες, όπως μια σκούπα και χρησιμοποιείστε το για να μιμηθείτε κάτι άλλο. π.χ. μπορεί να γίνει κιθάρα, άλογο, βιολί. Μετά δώστε το αντικείμενο γύρω στον κύκλο και βάλτε τα παιδιά να μιμηθούν με τη σειρά τους κάτι διαφορετικό. Τα παιδιά διασκεδάζουν μαντεύοντας τις ποικίλες παραλλαγές και τις αστείες μεταμορφώσεις των αντικειμένων που βρίσκουν. Τι σου θυμίζει; Τα παιδιά με τη σειρά μιμούνται επαγγέλματα ενώ τα άλλα προσπαθούν να μαντέψουν ποιο επάγγελμα τους θυμίζει Μπορείτε να αρχίσετε εσείς με παντομίμα και μιμούμενοι/ες ένα επάγγελμα να εξηγήσετε το παιχνίδι.
Οδηγός και αυτοκίνητο
Τα παιδιά σε ζευγάρια. Ο ένας είναι το αυτοκίνητο και ο άλλος ο οδηγός. Το παιδί που παριστάνει το αυτοκίνητο έχει τα μάτια κλειστά και ο οδηγός σπρώχνοντάς τον ελαφρά από τους ώμους τον οδηγεί στο χώρο φροντίζοντας να μη χτυπήσει ή να συγκρουστεί με κάποιο άλλο αυτοκίνητο. Συμμετέχουν όλα τα παιδιά σε ζευγάρια. Παραλλαγή: Το παιχνίδι μπορεί να εμπλουτιστεί βάζοντας φανάρια σε κάποια σημεία που τα ρυθμίζει κάποιο άλλο παιδί της ομάδας.
Γλύπτης και γλυπτά
Τα παιδιά σε ζευγάρια γίνονται γλύπτης και γλυπτό. Το παιδί που είναι το γλυπτό στέκεται ακίνητο και ο γλύπτης προσπαθεί να του δώσει ένα σχήμα. Όταν οι γλύπτες τελειώσουν εκθέτουν τα γλυπτά τους και οι υπόλοιποι προσπαθούν να μαντέψουν τι έφτιαξαν. Το ίδιο παιχνίδι μπορεί να εξελιχθεί. Οι γλύπτες μπορεί να εργάζονται για μια έκθεση που θα γίνει στο μουσείο. Εκθέτουν τα γλυπτά τους, τα οποία όμως όταν νυχτώσει «ζωντανεύουν» και αρχίζουν να κινούνται. Με αφήγηση μπορείτε να καθοδηγείτε τη δράση των γλυπτών. Παραλλαγή: Τα παιδιά σε κύκλο και στη μέση δημιουργείτε ένα γλυπτό ξεκινώντας με δυο εθελοντές, ένα γλύπτη και ένα παιδί που θα προσφερθεί να γίνει το γλυπτό. Αφού τα υπόλοιπα παιδιά βρουν τι έφτιαξε ο γλύπτης, με τη σειρά γίνονται γλύπτες ή γλυπτό.
Καθρέφτης
Σε ζευγάρι τα παιδιά κάνουν κινήσεις και το ένα πρέπει να αναπαράγει κατοπτρικά το άλλο. Ξεκινήστε κάνοντας η ίδια τον καθρέφτη και στη συνέχεια βάλτε τα παιδιά σε ζευγάρια αφού βεβαιωθείτε ότι το καθένα έχει την παρέα του. Ρωτήστε τα παιδιά πώς ένιωσαν κάνοντας την άσκηση Παραλλαγή: Μπορεί να παιχτεί έχοντας σαν καθρέφτη μια μικρή ομάδα, έναν μόνο του ή μια άλλη ομάδα.
Μαριονέτες
Τα παιδιά όρθια κουνούν δάχτυλα, ώμους, και άλλα μέλη του σώματος. Καθώς κουνιούνται τα ενισχύετε να κουνήσουν και να απομονώσουν όλα τα μέλη του σώματος. Μπορούν να ξεκινήσουν με τα χέρια, να ακολουθήσουν τα πόδια και στη συνέχεια να κινούνται σαν μαριονέτες και να προσπαθούν να φτάσουν τα χέρια όσο πιο κοντά μπορούν στο πάτωμα. Συμφωνείτε να εισπνέουν και εκπνέουν όταν είναι όρθιοι. Τέλος κινούνται πάνω κάτω κουνώντας όσα περισσότερα μέλη μπορούν.
Παιχνίδια με μικρές ομάδες ή όλη την τάξη Η γάτα και το ποντίκι Τα παιδιά σε κύκλο.
Τους δίνουμε δυο μπάλες, μια μικρή και μια μεγάλη. Η μεγάλη μπάλα θα είναι η γάτα και η μικρή το ποντίκι. Τραγουδούν το τραγούδι φύγε φύγε ποντικάκι μη σε πιάσει το γατάκι. Περνούν τη μικρή μπάλα από χέρι σε χέρι. Με τον ίδιο τρόπο ακολουθεί η μεγάλη. Προσπαθούν να συντονίσουν τις κινήσεις τους έτσι ώστε η μεγάλη μπάλα να μη βρεθεί στα χέρια του παιδιού που κρατάει τη μικρή. Αν η γάτα φτάσει στα χέρια που βρίσκεται η μικρή, η νηπιαγωγός σταματάει τη δράση και ρωτάει τι μπορεί να συμβεί. Τα παιδιά τότε κατευθύνουν το παιχνίδι. π.χ. τρώει το ποντίκι, ή γίνονται φίλοι ή συνεχίζει να το κυνηγάει κ.λ.π.
Το μουσικό όργανο
Τους λέτε ότι θα φτιάξετε ένα όργανο με το σώμα τους. Καλύτερα όχι περισσότερα από 5 παιδιά στην αρχή. Ζητάτε από ένα παιδί να καθίσει στο πάτωμα. Ρωτάτε ποιος είναι ο ήχος του. Εξηγείτε ότι μπορεί να είναι οποιοσδήποτε ήχος μπορεί να κάνει με το στόμα, αλλά χρειάζεται να τον κρατήσει μέχρι το τέλος του παιχνιδιού. Τα παιδιά το πιάνουν γρήγορα και μπορεί να κάνουν διάφορους ήχους. Στόχος σας είναι να προσθέσετε παιδιά μέχρι να τα βάλετε όλα. Μπορούν να καθίσουν το ένα δίπλα στο άλλο ή σε ζικ ζακ έτσι που ο ένας να έχει το κεφάλι του στο στομάχι του άλλου. Ένα ένα που κάθεται κάνει τον ήχο του. Όταν τοποθετηθούν όλα πείτε ότι θα παίξετε το όργανο. Όταν αγγίζετε στο κεφάλι θα κάνουν τον ήχο τους και θα σταματούν όταν τα ακουμπάτε στα πόδια. Μετά γίνονται διευθυντές της ορχήστρας. Τα άλλα παιδιά μπορούν να κάνουν άλλα όργανα.
Φωλιές
Τα παιδιά κινούνται με μουσική στο χώρο. Στο σταμάτημα της μουσικής μπαίνει το καθένα μέσα σε ένα στεφάνι. Σταδιακά αφαιρείτε τα στεφάνια. Περισσότερα από ένα παιδιά μπαίνουν σε ένα στεφάνι μέχρι και στο τέλος, όλα τα παιδιά θα χρειαστεί να μπουν μέσα σε ένα. Μπορείτε να πλαισιώσετε το παιχνίδι με αφήγηση, κάνοντας τα στεφάνια φωλιές πουλιών, σπίτια ζώων ή ό,τι άλλο σας ταιριάζει.
Παιχνίδια με παντομίμα
Δες τι μου αρέσει Σε κύκλο, ζητήστε από τα παιδιά να δείξουν, με τη σειρά, με παντομίμα ένα πράγμα που τους αρέσει να κάνουν. Καθώς το ένα παιδί δείχνει με παντομίμα, τα υπόλοιπα καλούνται να μαντέψουν τι είναι αυτό που αρέσει στο φίλο τους. Όταν κάποιος ή κάποιοι δείχνουν κάτι με τη παντομίμα οι άλλοι αρχίζουν να μαντεύουν. Δες πως αισθάνομαι Λέτε στο κάθε παιδί ένα διαφορετικό συναίσθημα και τους ζητάτε να κινηθούν ελεύθερα στο χώρο και να δείχνουν τα συναισθήματα τους. Μπορούν να περπατούν θυμωμένα, φοβισμένα, χαρούμενα, λυπημένα. Μάντεψε τι κάνουμε Η τάξη χωρίζεται σε δυο ομάδες. Η ομάδα Α βγαίνει από την αίθουσα και περιμένει. Η ομάδα Β αποφασίζει ποια σκηνή της καθημερινότητας ή του θέματος που πραγματευόμαστε θέλει να παραστήσει με παντομίμα. Όταν ετοιμαστούν, καλούν την ομάδα Α να μπει στην τάξη και να μαντέψει τι παριστάνουν (ποιοι είναι , πού βρίσκονται και τι κάνουν), λέγοντας μια ιστορία. π.χ. «είναι κάποια/ος που μαγειρεύει στην κουζίνα.
Σκέψου τι μπορείς να κάνεις
Διαλέξτε ένα αληθινό αντικείμενο, που να δίνει ποικίλες ευκαιρίες, όπως μια σκούπα και χρησιμοποιείστε το για να μιμηθείτε κάτι άλλο. π.χ. μπορεί να γίνει κιθάρα, άλογο, βιολί. Μετά δώστε το αντικείμενο γύρω στον κύκλο και βάλτε τα παιδιά να μιμηθούν με τη σειρά τους κάτι διαφορετικό. Τα παιδιά διασκεδάζουν μαντεύοντας τις ποικίλες παραλλαγές και τις αστείες μεταμορφώσεις των αντικείμένων που βρίσκουν. Τι σου θυμίζει; Τα παιδιά με τη σειρά μιμούνται επαγγέλματα ενώ τα άλλα προσπαθούν να μαντέψουν ποιο επάγγελμα τους θυμίζει Μπορείτε να αρχίσετε εσείς με παντομίμα και μιμούμενοι/ες ένα επάγγελμα να εξηγήσετε το παιχνίδι.
Μηχανές και μηχανήματα
Μπορεί να γίνει με όλα τα παιδιά ή με μικρές ομάδες. Με τις μικρές ομάδες ξεκινήστε δείχνοντας πώς μπορεί να γίνει μια ανθρώπινη μηχανή. Για παράδειγμα, ένα πλυντήριο γίνεται με δυο παιδιά να κρατάν τα χέρια τεντωμένα και ένα τρίτο να κινείται ανάμεσα σαν η πλύση. Μετά το παράδειγμα, τα παιδιά αποφασίζουν τι μηχανή θα φτιάξουν, αφού πρώτα σκεφτούν και τις παρακάτω ερωτήσεις που τους κάνετε: - Ποια μηχανή θέλετε να κάνετε; - Είναι εύκολο να την φτιάξετε με την ομάδα σας; - Ποια είναι τα μέρη της μηχανής; - Ποιο μέρος θέλεις να είσαι; - Είναι η μηχανή τελειωμένη; Δώστε χρόνο να δοκιμάσουν τις μηχανές και αν θέλουν να προσθέσουν και τον ήχο τους.
Ήμουνα κι εγώ εκεί…
Τα παιδιά σε κύκλο αποφασίζουν μια κατάσταση που θέλουν να μιμηθούν και που επιτρέπει σε όλη την ομάδα να εργαστεί μαζί. Στην αρχή, το κάθε παιδί, επιλέγει το ρόλο του και μιλάει για την επιλογή του, και στη συνέχεια «παίζουν» την κατάσταση. Για παράδειγμα μπορούν να μιμηθούν.: «μια μέρα στην πυροσβεστική την ώρα που κάποιο κοντινό κτίριο έπιασε φωτιά» , «μια μέρα στο λούνα παρκ», «μια μέρα στη λαϊκή αγορά» ή «μια μέρα στον παιδίατρο»
Δοκίμασε κι συ
Το παιχνίδι είναι καλύτερα να παιχτεί αφού πρώτα εξοικειωθούν με απλή παντομίμα. Τα παιδιά στον κύκλο και ένας εθελοντής έρχεται στη μέση. Περιγράφετε μια «δύσκολη» κατάσταση που το παιδί καλείται να μιμηθεί, π.χ.: «Είσαι στην αμμουδιά, κάνει πολύ ζέστη και συ προσπαθείς να φας ένα παγωτό χωνάκι», «τα παπούτσια σου έχουν γεμίσει χώμα και πετραδάκια και συ πρέπει να πας γρήγορα γιατί το λεωφορείο φεύγει», «περπατάς μέσα σ’ ένα ποτάμι που το νερό σου έρχεται μέχρι τα γόνατα», «προσπαθείς να διασχίσεις ένα δρόμο με πολύ κίνηση», «περπατάς και ξαφνικά το πάτωμα γεμίζει με μπίλιες» Το παιχνίδι μπορεί να παιχτεί και σε μικρές ομάδες.
Η μαγική καρέκλα
Με τη σειρά τα παιδιά κάθονται σε μια καρέκλα που με τη μουσική, γίνεται μαγική, καθώς αποκτά διάφορες ιδιότητες που αποφασίζει η ομάδα. π.χ. «Η καρέκλα γέμισε ξαφνικά κόλα», «ελατήρια πετάχτηκαν από μέσα», «γέμισε καρφίτσες», «έσπασε». Τα παιδιά διασκεδάζουν και ταυτόχρονα μαθαίνουν ιδιότητες και χαρακτηριστικά αντικειμένων ή υλικών.
